[EBOOK] GIÁO TRÌNH LÝ LUẬN DẠY HỌC SINH HỌC VÀ KỸ THUẬT NÔNG NGHIỆP (PHẦN ĐẠI CƯƠNG), PGS. TS. ĐINH QUANG BÁO ET AL., ĐẠI HỌC HUẾ

I - ĐỐI TƯỢNG CỦA LÝ LUẬN DẠY HỌC SINH HỌC

1. Vị trí của lý luận dạy học sinh học

Trước khi xác định vị trí của lý luận dạy học sinh học, ta cần hiểu rõ : Lý luận dạy học (LLDH) là gì ?

a) Lý luận dạy học

LLDH là ngành khoa học chuyên nghiên cứu bản chất, nhiêm vụ và những quy luật của quá trình dạy học, nội dung trí dục, những phương pháp và cách thức tổ chức dạy học trong nhà trường nhằm thực hiên mục đích dạy học. LLDH là một trong những bộ phận quan trọng của khoa học giáo dục. Đó là lý luận trí dục và dạy học nói chung cho tất cả các môn học ở mỗi cấp học, bao gồm LLDH đại cương và LLDH từng bộ môn ở trường phổ thông.

LLDH trả lời các câu hỏi cơ bản :

- Quá trình dạy học là gì (bản chất, nhiêm vụ, quy luật) ?

- Dạy và học cái gì (nội dung) ?

- Dạy và học như thế nào (phương pháp và tổ chức) ?

Tất cả nhằm đạt được mục đích dạy học.

b) Vị trí của lý luận dạy học sinh học

Như đã trình bày ở trên, LLDH bao gồm LLDH đại cương và LLDH từng bộ môn ở trường phổ thông - trong đó có lý luận dạy học sinh học (LLDHSH). Môn Sinh học ở trường phổ thông gồm nhiều lĩnh vực khác nhau, nên cũng có các phân môn LLDH tương ứng (có thể coi là LLDH cụ thể). Do vậy, LLDHSH lại được phân chia thành LLDH đại cương và LLDH cụ thể. Chẳng hạn : LLDH di truyền, LLDH sinh thái, LLDH sinh lý động vật... Qua phân tích trên ta thấy LLDHSH là một bộ phận của LLDH thuộc khoa học giáo dục.
 

2. Đối tượng của LLDHSH

a)    Đối tượng của LLDHSH
Từ vị trí của LLDHSH ta xác định được đối tượng của LLDHSH là những quy luật của quá trình dạy HS học, tức là những mối quan hê giữa dạy và học, giữa mục đích - nội dung -phương pháp - tổ chức - phương tiên dạy HS học.

Quy luật này nhằm hình thành tri thức, kỹ năng sinh học ở trường phổ thông, qua đó góp phần hình thành nhân cách con người Việt Nam.

Xác định được rõ đối tượng của LLDHSH ta mới có biện pháp tác động thích hợp nhằm ngày càng hoàn thiện mục tiêu, nội dung, phương pháp đào tạo tay nghề cho sinh viên khoa Sinh - KTNN ở các trường đại học sư phạm, đổng thời góp phần nâng cao chất lượng giảng dạy môn Sinh học ở trường phổ thông.

Như vậy, đối tượng của LLDH sinh học là những quy luật của quá trình dạy HS học. Vậy quá trình dạy học là gì ? Để tìm hiểu nó, cần đề cập đến một vài khía cạnh của quá trình dạy học dưới đây.

b)    Quá trình dạy học
Quan niệm "cổ truyền " về quá trình dạy học :

-    Quá trình dạy học là quá trình kết hợp hoạt động chủ đạo của giáo viên (GV) với hoạt động tự giác, tích cực, tự lực sáng tạo của học sinh (HS), nhằm làm cho HS :

+ Nắm vững cơ sở khoa học, kỹ thuật.

+ Phát triển những năng lực nhận thức.

+ Phát triển nhân cách.

+ Quá trình dạy học là tập hợp những hành động liên tiếp của GV và HS được GV hướng dẫn, nhằm làm cho HS tự giác nắm vững hệ thống kiến thức, kỹ năng và kỹ xảo, và trong quá trình đó phát triển được năng lực nhận thức, nắm được các yếu tố của văn hóa lao động trí óc và chân tay, hình thành những cơ sở của thế giới quan.

-    Dạy học là quá trình hai chiều, bao gổm sự dạy và sự học :

+ Sự học là quá trình lĩnh hội của HS dưới sự chỉ đạo của GV mà kết quả là HS nắm vững kiến thức, kỹ năng, kỹ xảo, trên cơ sở đó phát triển năng lực nhận thức và hình thành thế giới quan khoa học duy vật, hành vi đạo đức tốt đẹp.

+ Sự dạy là sự chỉ đạo quá trình dạy học. Đó là quá trình mà trong đó GV, bằng sự chỉ đạo sư phạm, biến sự đào tạo thành hoạt động tự đào tạo của HS, làm cho HS không những là khách thể của sự dạy học, mà còn là chủ thể tích cực sáng tạo của quá trình này.

-    Quan điểm điều khiển học về quá trình dạy học :

+ Thuyết thông báo về sự lĩnh hội :

[EBOOK] GIÁO TRÌNH LÝ LUẬN DẠY HỌC SINH HỌC VÀ KỸ THUẬT NÔNG NGHIỆP (PHẦN ĐẠI CƯƠNG), PGS. TS. ĐINH QUANG BÁO ET AL., ĐẠI HỌC HUẾ

Quý bạn đọc có thể tải ebook trên về tại đây: PART 1 / PART 2.

Từ khoá: ebook, giáo trình, giáo trình lý luận dạy học sinh học và kỹ thuật nông nghiệp, giáo trình kỹ thuật nông nghiệp, giáo trình sinh học và kỹ thuật nông nghiệp