[EBOOK] GIÁO TRÌNH CHỌN GIỐNG CÂY TRỒNG CHUYÊN KHOA 1, TS. LÊ TIẾN DŨNG, TRƯỜNG ĐẠI HỌC NÔNG LÂM HUẾ

Bài 1: CHỌN TẠO GIỐNG LÚA

1- CHỌN TẠO GIỐNG LÚA
1.1. Mục tiêu chọn tạo giống lúa
Muốn thực hiện thành công việc chọn tạo giống lúa, nhiệm vụ đầu tiên là phải xác định được mục tiêu cho từng chương trình cụ thể. Công tác cải tạo giống thường bao gồm 4 mục tiêu sau đây:

- Tạo ra giống mới có năng suất cao hơn giống cũ trong cùng điều kiên, mùa vụ, đất đai và chế độ canh tác.

- Giống mới phải có chất lượng tốt hơn giống cũ, được mọi người ưa chuộng, có giá trị dinh dưỡng cao hơn, chất lượng nấu nướng ngon hơn.

- Giống mới có khả năng chống chịu tốt với các loại sâu bệnh hại chính của từng vùng, từng vụ mà giống đó gieo trồng.

- Giống mới phải thích ứng tốt hơn với điều kiện khí hâu, đất đai, tập quán canh tác, hệ thống luân canh của những vùng nhất định.

Các mục tiêu nêu trên còn được cụ thể hoá cho từng giai đoạn của các đề tài chọn giống.

1.2. Lựa chọn phương pháp thích hợp để giải quyết các mục tiêu:

Công tác cải tiến giống lúa được thực hiện bằng một số phương pháp kinh điển và một số phương pháp mới hỗ trợ cho các phương pháp cũ đạt hiệu qủ nhanh hơn. Mỗi chương trình cải tiến giống, tuỳ theo mục tiêu và nhiệm vụ mà lựa chọn phương pháp thích hợp. Trong quá trình lựa chọn phương pháp, ngoài việc tính đến khả năng vật chất còn phải tính đến kinh phí hoạt động thường xuyên và nguồn nhân lực trong đó quan trọng nhất là trình độ hiểu biết sâu của các nhà khoa học chủ trì từng lĩnh vực cụ thể.

Các phương pháp cải tiến giống bao gồm:

1.2.1. Các phương pháp gây tạo biến dị
- Nhập nội và chọn lọc thuẦn hoá

- Lai và chọn lọc các thế hệ bằng đột biến vật lí hoá học và chọn lọc

- Tạo các dòng bat dục đực tế bào chất, bất dục đực nhân và các công cụ di truyền khác để tạo giống ưu thế lai.

- Lai xa và ứng dụng công nghệ sinh học để chuyển nạp những gen chống chịu đặc hiệu vào các giống có năng suất cao, chất lượng tốt.

1.2.2. Các phương pháp chọn lọc
Sau quá trình thu thập đánh giá vật liệu và tiến hành gây tạo các biến dị theo định hướng cảu các nhà chọn giống thì công việc quan trọng hơn cả và quyết định thành công là chọn Iọc nhằm cố định các biến dị di truyền.Có một số phương pháp chọn Iọc thường áp dụng cho cải tiến giống lúa là:

- Chọn lọc cá thể hay chọn lọc phả hệ (pedigree) được bắt đau ngay ở thế hệ mới phân li của quẦn thể ( F2 ở lai đơn, F1 ở lai ba, M1 và M2 ở quẦn thể gây đột biến nhân tạo ).

- Chọn lọc hỗn hợp (bulk population)

- Chọn lọc hỗn hợp cải tạo bao gồm việc kết hợp giữa chọn lọc hỗn hợp với chọn lọc phả hệ xen kẽ nhau.

Việc gây nhân tạo những áp lực sinh học hoặc phi sinh học đối với quẦn thể đang phân li nhằm loại bỏ các cá thể mẫn cảm với áp lực trước khi chọn lọc các tính trạng hình thái và nông sinh học mong muốn là rất cẦn thiết. nó giúp cho việc rút ngắn quá trình đánh giá và loại bỏ sớm các dòng kém chống chịu.

[EBOOK] GIÁO TRÌNH CHỌN GIỐNG CÂY TRỒNG CHUYÊN KHOA 1, TS. LÊ TIẾN DŨNG, TRƯỜNG ĐẠI HỌC NÔNG LÂM HUẾ

Quý bạn đọc có thể tải ebook trên về TẠI ĐÂY.

Từ khoá: ebook, giáo trình, giáo trình chọn giống, giáo trình chọn giống cây trồng chuyên khoa, giáo trình chọn tạo giống cây trồng, chọn giống cây trồng, chọn giống cây trồng chuyên khoa